Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Gorlicach

POSTANOWIENIE

Dnia 8 października 2024 roku

Sąd Rejonowy w Gorlicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: asesor sądowy Damian Kusibab

Protokolant: Sylwia Lichwała

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2024 roku w Gorlicach

na rozprawie

sprawy z wniosku E. K. (1)

z udziałem S. R.

o podział majątku wspólnego

postanawia:

1.  ustalić, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni E. K. (1) oraz uczestnika S. R. wchodzi:

a)  równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym dla E. K. (1), przez Bank (...) S.A. z siedzibą w W. w kwocie 28,57 zł (dwadzieścia osiem złotych pięćdziesiąt siedem groszy),

b)  równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym, prowadzonym na nazwisko K. E., przez R. Bank (...) z siedzibą w W. w kwocie 130,82 zł (sto trzydzieści złotych osiemdziesiąt dwa grosze);

c)  równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym dla S. R., przez (...) S.A. z siedzibą w W. w kwocie 1.208,04 zł (jeden tysiąc dwieście osiem złotych cztery grosze),

d)  równowartość środków zgromadzonych na rachunku bankowym o numerze (...), prowadzonym dla S. R., przez (...) S.A. z siedzibą w W. w kwocie 99,00 EUR (dziewięćdziesiąt dziewięć euro);

2.  ustalić, że wnioskodawczyni E. K. (1) oraz uczestnik S. R. ponieśli nakłady z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika S. R. w kwocie 395.300,00 zł (trzysta dziewięćdziesiąt pięć tysięcy trzysta złotych);

3.  dokonać podziału majątku wspólnego E. K. (1) oraz S. R. w ten sposób, że przyznać:

a.  na rzecz wnioskodawczyni E. K. (1) składniki majątkowe opisane w pkt 1. ppkt a) oraz w pkt 1. ppkt b);

b.  na rzecz uczestnika S. R. składniki majątkowe opisane w pkt 1. ppkt c) oraz pkt 1 ppkt d);

2.  zasądzić od uczestnika S. R. na rzecz wnioskodawczyni E. K. (1) kwotę 198.386,82 zł (sto dziewięćdziesiąt osiem tysięcy trzysta osiemdziesiąt sześć złotych osiemdziesiąt dwa grosze) tytułem dopłaty, płatną w trzech ratach:

- pierwsza rata w kwocie 60.000,00 zł (sześćdziesiąt tysięcy złotych) płatna w terminie 3 (trzech) miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia,

- druga rata w kwocie 70.000,00 zł (siedemdziesiąt tysięcy złotych) płatna w terminie 12 (dwunastu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia,

- trzecia rata w kwocie 68.386,82 zł (sześćdziesiąt osiem tysięcy trzysta osiemdziesiąt sześć złotych osiemdziesiąt dwa grosze) w terminie 18 (osiemnastu) miesięcy od dnia uprawomocnienia się postanowienia,

wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie w przypadku opóźnienia w płatności którejkolwiek z powyższych rat;

3.  zasądzić od wnioskodawczyni E. K. (1) na rzecz uczestnika S. R. kwotę 8.416,67 zł (osiem tysięcy czterysta szesnaście złotych sześćdziesiąt siedem groszy) tytułem zwrotu spłaconego wyłącznie przez uczestnika długu obciążającego majątek wspólny w postaci kredytu gotówkowego z dnia 19 maja 2022 r.;

4.  oddalić w pozostałym zakresie wniosek S. R. o rozliczenie nakładów;

5.  ustalić, że zainteresowani ponoszą koszty postępowania związane ze swym udziałem w sprawie we własnym zakresie;

6.  nakazać pobrać od wnioskodawczyni E. K. (1) na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gorlicach kwotę 5,69 zł (pięć złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa;

7.  nakazać pobrać od uczestnika S. R. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Gorlicach kwotę 1.505,69 zł (jeden tysiąc pięćset pięć złotych sześćdziesiąt dziewięć groszy) tytułem wydatków tymczasowo poniesionych przez Skarb Państwa.

ZARZĄDZENIE

Proszę Sekretariat:

1.  (...)

2.  (...)

3.  po prawomocności:

a.  (...)

b.  (...).

Gorlice, dnia 8 października 2024 r. asesor sądowy Damian Kusibab

Sygn. akt I Ns 26/23

UZASADNIENIE

postanowienia Sądu Rejonowego w Gorlicach

z dnia 8 października 2024 r.

Wnioskiem złożonym w dniu 16 listopada 2022 r. wnioskodawczyni E. K. (1) wniosła o ustalenie, że w skład majątku wspólnego wnioskodawczyni i uczestnika S. R. wchodzi wierzytelność o wartości 400.000,00 zł z tytułu nakładów poczynionych na działkę ewidencyjną nr (...), położoną w S., dla której Sąd Rejonowy w Gorlicach prowadzi księgę wieczystą numer (...). Dokonanie podziału majątku wspólnego stron postępowania poprzez przyznanie składnika majątkowego opisanego powyżej na wyłączną własność uczestnika S. R. ze spłatą na rzecz wnioskodawczyni E. K. (1) zgodnie z opinią biegłego rzeczoznawcy majątkowego.

W uzasadnieniu wniosku podała, że Sąd Okręgowy w Nowym Sączu wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2022 r. rozwiązał przez rozwód małżeństwo stron bez orzekania o winie. Uczestnik postępowania jest właścicielem nieruchomości składającej się z działki ewidencyjnej nr (...), położonej w S., dla której Sąd Rejonowy w Gorlicach prowadzi Księgę Wieczystą numer (...). Działa ta wchodzi w skład majątku osobistego uczestnika postępowania. W momencie zawierania związku małżeńskiego działka ta była niezabudowana. W kwietniu 2017 r. strony rozpoczęły budowę domu mieszkalnego, która trwała do chwili ustania wspólności majątkowej małżeńskiej. Na koszty wykonania domu mieszkalnego złożyły się prace szczegółowo wymienione w uzasadnieniu wniosku wraz z materiałami budowalnymi, które winny zostać oszacowane przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego. W chwili obecnej, dom zamieszkuje uczestnik postępowania. E. K. (1) wyprowadziła się ze wspólnego domu w lutym 2022 r.

W odpowiedzi na wniosek uczestnik S. R. wniósł o ustalenie, że w skład majątku dorobkowego stron wchodzą następujące składniki majątkowe:

- nakłady na budowę domu mieszkalnego położonego w S. na działce ewidencyjnej nr (...),

- oszczędności wnioskodawczyni zgromadzone na rachunkach bankowych w banku (...) S.A. z siedzibą w W. oraz w na koncie R. Bank (...) w W.,

- oszczędności uczestnika zgromadzone na rachunku (...) S.A. z siedzibą w W. i zgromadzone na rachunku walutowym (...) S.A. z siedzibą w W..

Domagał się podziału majątku wspólnego i zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni spłaty pomniejszonej o kwotę 30.526,06 zł z tytułu czynionych przez uczestnika nakładów na budowę domu z jego majątku osobistego i rozłożenie kwoty spłaty na raty. Zasądzenie od wnioskodawczyni na rzecz uczestnika kwoty 4.664,55 zł tytułem zwrotu nakładów czynionych z majątku osobistego uczestnika na majątek osobisty wnioskodawczyni w wyniku dokonywania spłat rat kredytu w (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 19 maja 2022 r. do dnia ustania wspólności ustawowej, tj. do dnia 29 sierpnia 2022 r.

W uzasadnieniu swojego stanowiska uczestnik przyznał, że otrzymał od rodziców w darowiźnie nieruchomość położoną w S., z zamiarem budowy domu. Budowa domu nie byłaby jednak możliwa, gdyby wcześniej nie doszło do przekształcenia tej nieruchomości na działkę budowlaną. W związku z tym uczestnik samodzielnie pokrył koszty przekształcenia działki, jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego z wnioskodawczynią, przelewając na konto ojca kwotę 3.000,00 zł. Nie jest więc prawdziwe twierdzenie zawarte we wniosku, że małżonkowie dokonali przekształcenia działki na działkę budowlaną w 2017 r. Małżeństwo stron zostało zawarte w dniu 30 kwietnia 2016 r. Uczestnik miał zgromadzone jeszcze przed ślubem środki finansowe na budowę domu w wysokości 30.526,00 zł, tj. 25.000,00 zł na lokacie na E. Oszczędnościowym oraz kwotę 5.526,00 zł na E., które przeznaczył na zakup materiałów budowlanych. Strony prowadziły budowę domu, korzystając z posiadanych przez uczestnika środków oraz wspólnych zarobków. Oboje małżonkowie pracowali w tym samym zakładzie pracy w N. i na bieżąco przeznaczali uzyskane wynagrodzenie na budowę domu, wspierając się kredytami. W dniu 12 października 2021 r. małżonkowie zaciągnęli w (...) S.A. z siedzibą w W. kredyt w wysokości 50.000,00 zł na sfinansowanie prac związanych z kanalizacją oraz zakup i montaż kotła gazowego. Planowali wspólnie zamieszkanie w niemalże gotowym już domu, kiedy uczestnik odkrył, że wnioskodawczyni zdradziła go z mężczyzną pracującym w tym samym zakładzie pracy. Zachowanie wnioskodawczyni było trudne do przewidzenia i zrozumienia dla uczestnika. Z uwagi na romans wnioskodawczyni w miejscu pracy, uczestnik S. R. musiał zrezygnować z dotychczasowego zatrudnienia ze względu na swoje problemy zdrowotne. Obecnie uczestnik ma ograniczone możliwości zarobkowe i pozostaje pod opieką psychiatry oraz psychoterapeuty, co wpływa na jego realne możliwości spłaty należności wobec wnioskodawczyni. W dniu 19 maja 2022 r. uczestnik zaciągnął kredyt w (...) S.A. z siedzibą w W. w wysokości 27.300,00 zł, który przeznaczył na spłatę kredytu zaciągniętego w październiku 2021 r. W rezultacie, od 29 sierpnia 2022 r. do marca 2023 r. uczestnik spłacił łącznie kwotę 9.329,11 zł. Z tego tytułu wnosi o zasądzenie od wnioskodawczyni połowy tej kwoty, tj. 4.664,55 zł.

W piśmie procesowym z dnia 7 kwietnia 2023 r. wnioskodawczyni ustosunkowała się do stanowiska uczestnika wyrażonego w odpowiedzi na wniosek. Podała, że uczestnik nie zakwestionował szczegółowego wykazu prac podanego we wniosku o podział majątku wspólnego ani faktu, że budowa domu została rozpoczęta i zakończona w trakcie trwania małżeństwa. W związku z tym nie przedstawia w tym zakresie dalszych wniosków dowodowych. Wskazała, że środki finansowe na zakup materiałów budowlanych pochodziły ze wspólnego konta małżonków, na które wpływały wynagrodzenia za pracę wnioskodawczyni i uczestnika w zakładzie produkcyjnym w N.. Środki te nie pochodziły z darowizn, dlatego nie ma podstaw do pomniejszenia spłaty należnej wnioskodawczyni. Zdaniem wnioskodawczyni roszczenie uczestnika o zwrot kwoty 4.664,55 zł tytułem połowy spłaty kredytu zaciągniętego przez uczestnika w dniu 19 maja 2022 r., w celu uregulowania kredytu z dnia 12 października 2021 r., jest nieuzasadnione. Małżonkowie spłacali kredyt z dnia 12 października 2021 r. terminowo, wraz ze wszystkim należnościami ubocznymi. Ponadto wnioskodawczyni oraz uczestnik posiadali wspólne konto bankowe, na które wnioskodawczyni dokonywała wpłat. Po rozwodzie wnioskodawczyni regularnie wpłacała na konto uczestnika środki tytułem należności związanych ze wspólną nieruchomością, które powinny być przeznaczone na zobowiązania kredytowe. Kwestia przyczyn rozkładu pożycia małżeńskiego pozostaje bez znaczenia dla sprawy o podział majątku wspólnego.

W piśmie procesowym z dnia 7 lipca 2024 r. uczestnik S. R. wniósł o dalsze rozliczenie wspólnie zaciągniętego kredytu gotówkowego z dnia 19 maja 2022 r., spłacanego przez niego w okresie od kwietnia 2023 r. do marca 2024 r. w łącznej wysokości 7.504,23 zł. W związku z tym uczestnik wniósł o zasądzenie od wnioskodawczyni E. K. (1) połowy tej kwoty, tj. 3.752,11 zł. Mając na uwadze wcześniej zgłoszone roszczenie o zasądzenie rozliczenia połowy kredytu, uczestnik domaga się zasądzenia od wnioskodawczyni na swoją rzecz kwoty 8.416,65 zł.

Na rozprawie w dniu 29 września 2024 r. wnioskodawczyni E. K. (1) podtrzymała swoje stanowisko zawarte we wniosku oraz wyrażone w dalszym toku postępowania. Oświadczyła, że brak jest podstaw do rozliczenia nakładów z majątku osobistego uczestnika na majątek wspólny w postaci nakładów na nieruchomość położoną w S., jak również brak jest podstaw do rozliczenia spłaty kredytu z dnia 19 maja 2022 r. Ponadto wskazała, że uczestnik S. R. posiada możliwości finansowe, aby dokonał spłaty tytułem podziału majątku wspólnego w terminie 30 dni od dnia uprawomocnienia się orzeczenia.

Uczestnik S. R. wniósł o dokonanie podziału majątku wspólnego poprzez zasądzenie od uczestnika na rzecz wnioskodawczyni E. K. (1) spłaty pomniejszonej o kwotę 30.526,06 zł tytułem nakładów, które uczynił na budowę domu w S. ze swojego majątku osobistego. Ponadto wniósł o rozłożenie zasądzonej spłaty na raty w okresie 5 lat od dnia od dnia uprawomocnienia się postanowienia. Uczestnik domagał się także zasądzenia od wnioskodawczyni na swoją rzecz kwoty 8.416,65 zł tytułem zwrotu nakładów z majątku osobistego na majątek wspólny w wyniku dokonania spłat rat kredytu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Wnioskodawczyni E. K. (1) i uczestnik S. R. zawarli związek małżeński w dniu 30 kwietnia 2016 r. w Urzędzie Stanu Cywilnego we F.. Sąd Okręgowy w Nowym Sączu wyrokiem z dnia 19 sierpnia 2022 r., (...), rozwiązał przez rozwód małżeństwo E. K. (1) i S. R. bez orzekania o winie. Wyrok uprawomocnił się z dniem 29 sierpnia 2022 r.

(dowód: odpis wyroku Sądu Okręgowego w Nowym Sączu z dnia 19 sierpnia 2022 r., (...) – k. 14)

Umów majątkowych małżeńskich strony nie zawierały.

(bezsporne)

Przed zawarciem związku małżeńskiego S. R. posiadał dwa oddzielne rachunki bankowe: na rachunku bankowym nr (...) zgromadził kwotę 5.526,00 zł, z kolei na rachunku oszczędnościowym nr (...) zgromadził kwotę 25.000,00 zł, którą w dniu 4 maja 2016 r. przelał na lokatę terminową.

(dowód: historia operacji na rachunku za okres od 30 kwietnia 2016 do 30 kwietnia 2016 r. – k. 44; historia operacji na rachunku za okres 26 kwietnia 2016 r. do 5 maja 2016 r. – k. 45; potwierdzenie wykonania operacji uznaniowej – k. 46; przesłuchanie uczestnika S. R. protokół rozprawy z dnia 25 lipca 2024 r. 00:15:20-01:19:20 )

W tracie trwania związku małżeńskiego strony prowadziły wspólne gospodarstwo domowe. Pracowali razem w zakładzie produkcyjnym w N., a ich wynagrodzenia były przelewane na wspólne konto bankowe, z którego finansowano budowę domu na nieruchomości darowanej S. R. przez jego rodziców przed zawarciem związku małżeńskiego. Uczestnik poniósł koszty przekształcenia nieruchomości położonej w S. na działkę budowlaną jeszcze przed zawarciem związku małżeńskiego, przelewając kwotę 3.000,00 zł na konto ojca. W 2017 r. małżonkowie rozpoczęli budowę domu na nieruchomości uczestnika, położonej w S., składającej się z działki ewidencyjnej nr (...). W dniu 4 maja 2017 r. S. R. zlikwidował lokatę terminową w (...) S.A. z siedzibą w W., a uzyskane w ten sposób środki pieniężne w wysokości 25.000,00 zł przeznaczył na budowę domu.

(dowód: potwierdzenie wykonania operacji – k. 43; wydruk z KW nr (...) – k. 8-13; lista lokat terminowych na rachunku – k. 47; potwierdzenie wykonania transakcji – k. 48; przesłuchanie wnioskodawczyni E. K. (1) protokół rozprawy z dnia 15 maja 2023 r. 00:09:11-00:31:35; przesłuchanie uczestnika S. R. protokół rozprawy z dnia 25 lipca 2024 r. 00:15:20-01:19:20; przesłuchanie wnioskodawczyni E. K. (1) protokół rozprawy z dnia 26 września 2023 r. 00:01:43-00:10:27 )

Strony zaciągnęły wspólnie kredyt w (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 12 października 2021 r. w wysokości 50.000,00 zł, przeznaczony na prace związane z instalacją kanalizacji oraz zakup i montaż kotła gazowego. Małżonkowie spłacali kredyt regularnie, wykorzystując środki wspólne.

(dowód: umowa kredytu gotówkowego z dnia 12 października 2021 r. – k. 245-250; historia kredytu nr (...) – k. 251; historia operacji na rachunku za okres od 5 października 2021 r. do 5 kwietnia 2024 r. – k. 252-254 ; przesłuchanie wnioskodawczyni E. K. (1) protokół rozprawy z dnia 15 maja 2023 r. 00:09:11-00:31:35; przesłuchanie uczestnika S. R. protokół rozprawy z dnia 25 lipca 2024 r. 00:15:20-01:19:20 )

W dniu 19 maja 2022 r., po rozpadzie pożycia małżeńskiego, uczestnik S. R. zaciągnął dodatkowy kredyt w wysokości 27.000,00 zł na spłatę wspólnego kredytu z dnia 12 października 2021 r. W okresie od 29 sierpnia 2022 r. do marca 2024 r. S. R. dokonał samodzielnie spłaty ww. kredytu w wysokości 16.833,30 zł.

(dowód: umowa kredytu gotówkowego z dnia 19 maja 2022 r. – k. 49-54; historia kredytu – k. 55, 66; potwierdzenia wykonania operacji obciążeniowej – k. 56-65; potwierdzenia wykonania transakcji R. – k. 79-83, 99-101, k. 106-108; potwierdzenia przelewu – k. 84-85, k. 102-105; historia operacji na rachunku za okres od 5 maja 2021 r. do 5 kwietnia 2024 r. – k. 252-254; przesłuchanie wnioskodawczyni E. K. (1) protokół rozprawy z dnia 15 maja 2023 r. 00:09:11-00:31:35; przesłuchanie uczestnika S. R. protokół rozprawy z dnia 25 lipca 2024 r. 00:15:20-01:19:20; przesłuchanie wnioskodawczyni E. K. (1) protokół rozprawy z dnia 26 września 2023 r. 00:01:43-00:10:27 )

E. K. (1) posiadała dwa rachunki bankowe: jeden w Banku (...) S.A. z siedzibą w W. oraz drugi w R. Bank (...) z siedzibą w W.. Z kolei S. R. posiadał dwa konta bankowe w (...) S.A. z siedzibą w W., tj. jedno złotówkowe oraz drugie walutowe. Łącznie na rachunkach bankowych, w chwili ustania wspólności majątkowej, strony zgromadziły środki finansowe w wysokości 1.430,03 zł oraz 99,00 euro.

(dowód: historia rachunku bankowego w (...) S.A. z siedzibą w W. – k. 67; historia rachunku walutowego w (...) S.A. z siedzibą w W. – k. 68; wyciąg rachunku R. Bank (...) z siedzibą w W. – k. 90-92; zaświadczenie Banku (...) S.A. z siedzibą w W. z dnia 7 kwietnia 2023 r. – k. 93)

Wartość nakładów z majątku wspólnego stron na majątek osobisty uczestnika S. R. według stanu na dzień 29 sierpnia 2022 r., a cen aktualnych wynoszą łącznie 420.300,00 zł.

(dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości E. K. (2) z dnia 18 kwietnia 2024 r. – k. 165-205; opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu szacowania nieruchomości E. K. (2) z dnia 14 czerwca 2024 r. – k. 225-227)

S. R. ma obecnie 40 lat. Od wielu lat pracuje na terenie N.. Ostatnie wynagrodzenie uczestnika wynosiło 1.550,00 euro.

W dniu 16 lipca 2024 r. złożył wniosek o rozwiązanie stosunku pracy z (...) z siedzibą Z.. Stosunek pracy z ww. pracodawcą został rozwiązany z dniem 16 sierpnia 2024 r. na wniosek pracownika.

S. R. nie posiada własnego mieszkania na terenie N., a zamieszkuje w wynajmowanym lokalu przez agencję pracy. Obecnie spłaca trzy kredyty, miesięczne raty wynoszą łącznie ok. 1.800,00 zł. Uczęszcza na terapię online z psychiatrą, ponieważ w znacznym stopniu przeżył rozstanie z wnioskodawczynią. Nie posiada oszczędności, natomiast posiada nieruchomość składającą się z czterech działek ewidencyjnych, w tym działki nr (...), na której strony wybudowały wspólnie dom, który planuje sprzedać.

(dowód: zaświadczenie lekarskie – k. 263; rozwiązanie umowy o pracę – k. 274; wypis z rejestru gruntów – k. 275; przesłuchanie uczestnika S. R. protokół rozprawy z dnia 25 lipca 2024 r. 00:15:20-01:19:20 )

Powyższych ustaleń faktycznych Sąd dokonał na podstawie przesłuchania stron, dokumentów urzędowych i prywatnych złożonych do akt sprawy opinii biegłej sądowej z zakresu szacowania nieruchomości.

Ustaleń faktycznych dokonano na podstawie dokumentów urzędowych i prywatnych szczegółowo opisanych przy dokonywaniu poszczególnych ustaleń faktycznych. Dowody te nie budziły wątpliwości Sądu, nie były też kwestionowane przez żadną ze stron.

Jako wiarygodne Sąd uznał zeznania wnioskodawczyni E. K. (1) i uczestnika S. R., w których przedstawili oni sposób prowadzenia prac związanych z budową domu jednorodzinnego w S. na działce uczestnika oraz zgromadzonego majątku w trakcie trwania wspólności ustawowej małżeńskiej. Z przesłuchania stron jednoznacznie wynika, że obie strony wspólnie zaciągały kredyty na budowę domu oraz przeznaczały środki pieniężne z tytułu wynagrodzenia za pracę na ten cel. Dodatkowo zgromadzony materiał dowodowy potwierdza, że uczestnik S. R. przeznaczył kwotę 25.000,00 zł z lokaty na budowę domu. W odniesieniu do twierdzeń wnioskodawczyni E. K. (1), należy dać jej wiarę, że środki w wysokości 5.526,06 zł zgromadzone na rachunku bankowym uczestnika zostały przeznaczone na potrzeby rodziny oraz indywidualne zakupy S. R.. Wnioski te znajdują potwierdzenie w przedstawionych dokumentach, co czyni je wiarygodnymi i przekonującymi.

Również opinia biegłego rzeczoznawcy majątkowego E. K. (2) zasługuje w pełni na podzielenie, jako spójna, logiczna i oparta na fachowej wiedzy i doświadczeniu biegłego, która przed jej sporządzeniem dokonała oględzin nieruchomości i dokonała ustalenia wartości nakładów. Biegła w sposób przekonujący i wyczerpująco odniosła się do zastrzeżeń zgłoszonych przez uczestnika S. R..

Sąd zważył, co następuje:

Zgodnie z treścią art. 567 § 3 k.p.c. w zw. z art. 684 k.p.c. w postępowaniu o podział majątku wspólnego po ustaniu wspólności majątkowej między małżonkami sąd ustala skład i wartość majątku wspólnego podlegającego podziałowi. Do majątku wspólnego należą przedmioty majątkowe nabyte w czasie trwania wspólności ustawowej przez oboje małżonków lub przez jednego z nich.

W szczególności do majątku wspólnego należą: pobrane przez małżonków wynagrodzenia za pracę i dochody z innej działalności zarobkowej każdego z małżonków, uzyskane z majątku osobistego i wspólnego dochody oraz środki zgromadzone na rachunku otwartego lub pracowniczego funduszu emerytalnego każdego z małżonków. Natomiast przedmioty nabyte przed zawarciem małżeństwa, prawa i rzeczy wymienione w art. 33 k.r.o. oraz rzeczy uzyskane w zamian za nie tworzą majątek osobisty każdego z małżonków.

W toku niniejszego postępowania Sąd ustalił, że małżonkowie zgromadzili w chwili ustania związku małżeńskiego na czterech kontach bankowych łączną kwotę 1.855,03 zł. Na dwóch rachunkach bankowych należących do wnioskodawczyni E. K. (1) znajdowały się następujące środki: na rachunku nr (...) kwota 28,57 zł oraz na rachunku nr (...) kwota 193,42 zł. Na dwóch rachunkach bankowych należących do uczestnika znajdowały się następujące środki: na rachunku nr (...) kwota 1.208,04 zł oraz na rachunku nr (...) kwota 99,00 EUR (która wymaga przeliczenia na złote według kursu z chwili obecnej, tj. 99,00 EUR x 4,30 zł, co daje 425,00 zł). Wnioskodawczyni E. K. (1) otrzymuje tytułem zgromadzony środków pieniężnych kwotę w łącznej wysokości 221,99 zł, z kolei uczestnik S. R. otrzymuje środki pieniężne w łącznej wysokości 1.633,04 zł. Uczestnik powinien zwrócić wnioskodawczyni kwotę 705,52 zł (927,52 zł – 221,99 zł) tytułem wyrównania różnicy w podziale środków pieniężnych, albowiem połowa zgromadzonych środków pieniężnych wynosi 927,51 zł (1.855,03 zł : 2) – z kolei ona otrzymała kwotę 221,99 zł.

Podstawę prawną roszczenia o rozliczenie nakładów z majątku wspólnego małżonków na majątek osobisty jednego z nich stanowi art. 45 § 1 k.r. i o., zgodnie z którym każdy z małżonków powinien zwrócić wydatki i nakłady poczynione z majątku wspólnego na jego majątek osobisty, z wyjątkiem wydatków i nakładów koniecznych na przedmioty majątkowe przynoszące dochód. Może żądać zwrotu wydatków i nakładów, które poczynił ze swojego majątku osobistego na majątek wspólny. Nie można natomiast żądać zwrotu wydatków i nakładów zużytych w celu zaspokojenia potrzeb rodziny, chyba że zwiększyły wartość majątku w chwili ustania wspólności.

Zgodnie z ustaleniami Sądu, kwota nakładów poczynionych z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika wynosi 420.300,00 zł. Bezsprzecznie uczestnik S. R. wykazał fakt, że na kilka dni przed zawarciem związku małżeńskiego zgromadził kwotę 25.000,00 zł, która następnie została przekazana na terminową lokatę bankową. Lokata ta została zlikwidowana 4 maja 2017 r., a środki te zostały przeznaczone na budowę domu, która rozpoczęła się na początku 2017 r. W tym czasie przystąpiono do pomiarów oraz wykopania fundamentów. Okoliczności te są istotne dla ustalenia źródeł finansowania nakładów na nieruchomość. Przekazanie zgromadzonych środków na lokatę, ich późniejsza likwidacja oraz wykorzystanie na budowę potwierdzają fakt, że uczestnik dysponował własnymi środkami przed zawarciem małżeństwa w wysokości 25.000,00 zł.

Dlatego też, od kwoty 420.300,00 zł tytułem nakładów na nieruchomość uczestnika należy odjąć kwotę 25.000,00 zł, którą uczestnik zgromadził przed zawarciem związku małżeńskiego, a która została przeznaczona na budowę domu jednorodzinnego na nieruchomości stanowiącej jego majątek osobisty. Wobec tego, kwota nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty uczestnika, po pomniejszeniu o wspomnianą kwotę 25.000,00 zł, wynosi 395.300,00 zł i ta kwota podlega rozliczeniu w ramach podziału majątku wspólnego. Uczestnik S. R. powinien rozliczyć połowę tej kwoty na rzecz wnioskodawczyni E. K. (1), co daje kwotę 197.650,00 zł (395.300,00 zł : 2).

Z kolei w ocenie Sądu brak jest podstaw do rozliczenia kwoty 5.526,00 zł jako środków przeznaczonych na nakłady z majątku osobistego uczestnika na nieruchomość położoną w S.. Co prawda uczestnik wykazał, że po zawarciu małżeństwa dysponował taką kwotą na rachunku bankowym w banku (...) S.A. z siedzibą w W., jednakże nie udowodnił faktu przeznaczenia tych środków na konkretne zakupy materiałów budowlanych lub inne prace budowlane. Uczestnik S. R. mógł przedłożyć konkretne rachunki lub faktury potwierdzające wydatkowanie tej kwoty z konta bankowego. W szczególności powinien był przedstawić dokładne transakcje z rachunku bankowego, począwszy od chwili zawarcia związku małżeńskiego, dokumentujące przeznaczenie środków na zakup materiałów budowlanych lub na poszczególne prace związane z budową domu jednorodzinnego w S.. W związku z tym, Sąd uznał, że środki te zostały wydatkowane na potrzeby rodziny i nie mogą być zaliczone do kosztów nakładów na nieruchomość uczestnika. W obliczu braku dowodów potwierdzających, że kwota ta została wykorzystana na cele związane z budową, Sąd nie znalazł podstaw, do jej uwzględnienia w ramach rozliczenia.

Uczestnik powinien zapłacić wnioskodawczyni kwotę 198.355,52 zł w wyniku rozliczenia nakładów z majątku wspólnego na majątek osobisty (197.650,00 zł.) oraz różnicy w kwotach na kontach bankowych (705,52 zł).

Jednocześnie - z uwagi na fakt, że uczestnik S. R. musi poczynić przygotowania, aby spłacić wnioskodawczynię E. K. (1), Sąd na podstawie art. 212 § 3 k.c. uznał, że należna od uczestnika dopłata na rzecz wnioskodawczyni powinna nastąpić w trzech nierównych ratach w terminach 3, 12 i 18 miesiące. Termin 3 miesięcy jest wystarczający na uzyskanie kredytu bankowego lub pomocy rodzinnej. Nie jest to jednocześnie okres zbyt długi zważywszy na fakt, że uczestnik zwlekał ze stawieniem się na cztery terminy posiedzeń sądowego i stawił się dopiero na piaty po upływie ponad roku, co pozwalało mu poczynić oszczędności na poczet spłaty pierwszej raty. Nadto Sąd uznał, że uczestnik dysponuje znacznym majątkiem w postaci nieruchomości oraz wykazuje zdolności finansowe do zaciągania zobowiązań kredytowych, co jednoznacznie wynika z przedłożonych dokumentów i jego przesłuchania na rozprawie w dniu 25 lipca 2024 r. Ponadto, uczestnik pracuje za granicą, w N., gdzie minimalne wynagrodzenie w 2024 r. wynosi ok. 2.000 euro, co przy przeliczeniu na złotówki, przy kursie 4,30 zł za 1 euro, daje kwotę około 8.600,00 zł. Terminy dwóch kolejnych rat, zaplanowanych na 12 i 18 miesięcy, będą motywowały uczestnika do zgromadzenia środków pieniężnych albo sprzedaży nieruchomości, którą zadeklarował w toku niniejszego postępowania, celem spłaty wnioskodawczyni. Sąd nie traci z pola widzenia problemów zdrowotnych uczestnika, który przeżył rozwód w sposób znaczący i leczy się na zaburzenia psychiczne. Mimo tego rozłożenie dopłaty na okres 5 lat jest sprzeczne z interesami wnioskodawczyni E. K. (1) oraz nieuzasadnione szybkim zamknięciem sprawy i przywróceniem równowagi finansowej uczestnika, jak i psychicznej. Tak długi okres spłaty nie tylko wydłuża czas, w którym wnioskodawczyni zostaje pozbawiona swoich środków, ale również może prowadzić do obniżenia wartości otrzymanej dopłaty.

Jeżeli wnioskodawca bądź uczestnik po ustaniu wspólności majątkowej, a przed podziałem majątku wspólnego, spłacił z własnych środków dług, który powstał w trakcie trwania wspólności ustawowej i był długiem wspólnym małżonków, to taki dług zgodnie z art. 686 k.p.c. w zw. z art. 567 § 3 k.p.c., powinien zostać rozliczony w ramach podziału majątku wspólnego. Jak wskazywał Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 11 marca 2010 r., IV CSK 429/09, Lex 678022, podstawę rozliczenia takiego długu nie stanowi jednak art. 45 § 1 k.r.o., gdyż przepis ten dotyczy jedynie wydatków i nakładów dokonanych z majątku osobistego na majątek wspólny albo odwrotnie w trakcie trwania wspólności ustawowej.

Strony solidarnie odpowiadają za spłatę wspomnianego kredytu (art. 370 k.c.). W konsekwencji spłata przez jednego z nich wspólnego długu po ustaniu wspólności majątkowej rodzi roszczenie regresowe wobec drugiego małżonka o zwrot połowy dokonanej z majątku osobistego spłaty.

Sąd ustalił, że uczestnik z majątku osobistego spłacił dług obciążający majątek wspólny w postaci kredytu gotówkowego z dnia 19 maja 2022 r., w związku z czym zasadne jest zasądzenie na jego rzecz kwoty 8.416,67 zł, odpowiadającej połowie tego długu. Wpłaty przedstawione przez wnioskodawczynię E. K. (1) nie dotyczą okresu, którego spłaty żąda uczestnik, a zatem nie mają wpływu na ustalenie zasadności jego roszczenia. Wnioskodawczyni wykazała spłatę kredytu w wysokości 50.000,00 zł, jednakże w trakcie trwania małżeństwa zaciągnięto nowe zobowiązanie w wysokości 27.000,00 zł, co wymagało uwzględnienia przy podziale majątku wspólnego. Dodatkowo wpłaty przedstawione przez wnioskodawczynię nie prezentują całkowitej spłaty pierwotnego kredytu, gdyż na ten cel został zaciągnięty kredyt z dnia 19 maja 2022 r.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 520 § 1 k.p.c., ustalając, że każdy z uczestników postępowania ponosi koszty związane ze swoim udziałem w sprawie, co stanowi zasadę w postępowaniu nieprocesowym. Sąd nie widzi przy tym możliwości odstąpienia od wyżej wskazanej zasady. W sprawach o podział majątku wspólnego nie występuje sprzeczność, o której mowa w art. 520 § 2 i 3 k.p.c., niezależnie od stanowiska stron i zgłaszanych przez nie twierdzeń i wniosków w przedmiocie składu, wartości i sposobu podziału majątku wspólnego.

W punkcie 8. i 9. postanowienia Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 520 § 1 k.p.c. W niniejszej sprawie powstały koszty sądowe związane z opinią biegłego rzeczoznawcy majątkowego, których łączna wysokość wynosiła 3.011,38 zł. Wnioskodawczyni E. K. (1) uiściła zaliczkę w wysokości 1.500,00 zł, co pokryło niecałą połowę kosztów opinii biegłego sądowego. Pozostała kwota 1.511,38 zł nie została uiszczona przez strony i została tymczasowo wyłożona przez Skarb Państwa. Z uwagi na to, że wnioskodawczyni wpłaciła już 1.500,00 zł, pozostała obciążająca ją część kosztów, tj. kwota 5,69 zł została od niej pobrana na rzecz Skarbu Państwa. Natomiast od uczestnika została pobrana kwota 1.505,69 zł, która obejmuje połowę wydatków powstałych w toku niniejszej sprawy.

ZARZĄDZENIE

1.  (...)

2.  (...)

3.  (...)

Gorlice, dnia 28 października 2024 r. asesor sądowy Damian Kusibab